ศูนย์รวมแฟรนไชส์น่าลงทุน

ลักพระศพ ธรรมเนียมพระราชพิธีก่อนเคลื่อนริ้วขบวน



พูดถึงโบราณราชประเพณีที่มีมาแต่ดั้งเดิม โดยเฉพาะกับเรื่องการจัดทำพระศพเจ้านายหลายคนอาจจะไม่เคยได้ยินหรือคุ้นหูกันมาก่อน สำหรับธรรมเนียมที่เรียกว่า “ลักพระศพ” หรือ “ลักศพ” ซึ่งจากหนังสือธรรมเนียมพระบรมศพและพระศพเจ้านายมีการระบุไว้ว่าเป็นขั้นตอนหนึ่งของการเตรียมงานก่อนวันถวายพระเพลิง หรือพระราชทานเพลิง โดยเจ้าพนักงานที่รับผิดชอบจะอัญเชิญพระบรมศพ หรือ พระศพจากที่ประดิษฐานเวลากลางคืนมายังพระราชยาน หรือยานพาหนะเพื่อตั้งกระบวนรอที่จะเคลื่อนไปยังพระเมรุหรือเมรุในเช้าวันนั้น


ต่อมามีการปรับเปลี่ยนให้เหมาะสมกับกาลสมัย โดยเมื่อปี พ.ศ. 2430 ในงานพระศพของสมเด็จเจ้าฟ้ามหามาลา ที่ปรากฎในหนังสือราชกิจจานุเบกษาได้ให้รายละเอียดในงานพระศพครั้งนั้นความว่า “ณ วันอาทิตย์ ขึ้นสามค่ำเป็นวันเตรียมชักพระศพ ครั้นเวลาค่ำได้ตั้งขบวนแห่แต่วังสมเด็จฯเจ้าฟ้ามหามาลา เชิญพระศพไปลงเรือที่ท่าพระล่องลงไปขึ้นที่ศาลต่างประเทศ ตั้งขบวนแห่เชิญพระศพไปขึ้นพระมหาเวชยันตราชรถ ที่น่าวัดเชตุพนเป็นการเงียบอย่างลักพระศพ”

อย่างไรก็ตามการลักพระศพนี้ไม่ได้เกิดขึ้นกับทุกพระศพ แต่จะเกิดขึ้นกับบางกรณีเท่านั้น เช่นวังที่ตั้งพระศพนั้นอยู่ไกลหรืออยู่อีกฝั่งของแม่น้ำ ห่างไกลจากวัดจากพระเมรุที่จะทำการพระราชทานเพลิง ดังนั้นการลักพระศพก็คือการอัญเชิญพระศพมายังสถานที่ที่สะดวกต่อการจัดริ้วขบวน เเละที่สำคัญคือเป็นการย่นเวลาให้เร็วขึ้น





มาถึงยุคปัจจุบันเป็นที่เราทราบกันดีว่า ธรรมเนียมการปฏิบัติเกี่ยวกับพระบรมศพและพระศพของพระราชวงศ์นั้นได้มีการปรับเปลี่ยนไปมากจากอดีต เห็นได้อย่างชัดเจนเรื่องหนึ่งก็คือมีการนำหีบมาใช้ทรงพระศพแทนการใช้พระโกศ ดังนั้นเมื่อพระศพประดิษฐานลงหีบ พอถึงวันแห่จึงทำให้บนพระมหาราชรถนั้นมีเพียงพระโกศเปล่า เนื่องจากพระมหาราชรถสร้างไว้ตั้งแต่ต้นกรุงออกแบบให้วางได้เฉพาะพระโกศเท่านั้น หีบทรงพระศพจึงไม่สามารถขึ้นวางบนพระมหาราชรถได้ เจ้าพนักงานจึงต้องทำการลักพระศพล่วงหน้าไปก่อนในเวลากลางคืน โดยอัญเชิญหีบทรงพระศพเข้ายังรถตู้รถยนต์พระที่นั่ง จากนั้นตั้งขบวนเคลื่อนไปยังท้องสนามหลวง พอถึงก็ชักพระศพขึ้นยังพระเมรุเพื่อรอริ้วขบวนพระราชพิธีที่จะแห่พระโกศเปล่าตามมาในภายหลังดังหมายกำหนดการ

ที่มาและภาพ : ส่วนหนึ่งจาก หนังสือธรรมเนียมพระบรมศพและพระศพเจ้านาย คลังประวัติศาสตร์ไทย, FB : MThai News, www.welovemyking.com , lifestyle.campus-star.com

adsnetcon2