เนื่องจากเกิดอุทกภัยในภาคเหนือบ่อยครั้ง และทวีความ รุนแรงมากขึ้นเรื่อยๆ เมื่อวันที่ 25 กุมภาพันธ์ 2525 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร จึงพระราชทานพระราชดำริให้กรมชลประทานวาง โครงการและก่อสร้างโครงการเขื่อน แควน้อย อันเนื่องมาจาก พระราชดำริ ที่จังหวัดพิษณุโลก

เพื่อบรรเทาอุทกภัยซึ่งเกิดขึ้น เป็นประจำในช่วงฤดูฝน ในพื้นที่ลุ่มน้ำแควน้อยตอนล่าง เขตอำเภอวัดโบสถ์ อำเภอพรหมพิราม อำเภอวังทอง และ อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก ตลอดไปจนถึงพื้นที่ของจังหวัด พิจิตร เพราะเมื่อถึงฤดูแล้งก็ต้องประสบปัญหาความแห้งแล้ง ขาดแคลนน้ำทำให้ราษฎรในพื้นที่เหล่านั้นไม่สามารถประกอบ อาชีพเกษตรกรรมให้ได้ผลผลิตที่เพียงพอกับการดำรงชีวิต แต่ครั้นฤดูฝน กลับเกิดปัญหาอุทกภัยขั้นรุนแรง สร้างความ เสียหายให้กับพื้นที่เพาะปลูกกว่า 75,000 ไร่ เป็นประจำทุกปี เมื่อโครงการก่อสร้างแล้วเสร็จสมบูรณ์และพร้อมใช้งาน ในปี 2554 สามารถสร้างประโยชน์นานัปการ ได้แก่ การบรรเทา ปัญหาอุทกภัยที่เคยเกิดขึ้นบริเวณพื้นที่ลุ่มน้ำแควน้อย ตอนล่าง เป็นแหล่งน้ำสำหรับการอุปโภค-บริโภค เป็นแหล่งน้ำเพื่อการเพาะปลูกสำหรับพื้นที่ชลประทานที่เกิดขึ้นใหม่ของ โครงการเขื่อนแควน้อยฯ 155,166 ไร่ รวมถึงพื้นที่ในเขต ทุ่งเจ้าพระยาในช่วงฤดูแล้งประมาณ 250,000 ไร่ ตลอดจน เป็นแหล่งประมงน้ำจืดขนาดใหญ่ และเป็นแหล่งผลิตกระแส ไฟฟ้าสำคัญอีกด้วย