หากจะหยิบยกพื้นฐานเกี่ยวกับ กาแฟสด ซึ่งคิดว่าน่าจะมีประโยชน์กับกลุ่มเฉพาะ ได้แก่ ผู้บริโภคกาแฟสดกลุ่ม และผู้ประกอบการร้านกาแฟสดหน้าใหม่ที่กำลังคิดจะเปิดร้านกาแฟสด หรือเพิ่งจะเข้าสู่วงการธุรกิจนี้
โดยในเรื่องของ “คำศัพท์เฉพาะของกาแฟสด” ถือเป็นหัวใจสำคัญ และไม่ใช่แค่ ‘ควรรู้’ แต่ ‘ต้องรู้’ โดยเฉพาะเจ้าของร้านกาแฟ ซึ่งหากไม่มีความรู้ ความเข้าใจในพื้นฐานคำศัพท์เฉพาะของกาแฟสด ฟันธงได้เลยว่า คุณจะไม่สามารถสื่อสาร และชงกาแฟสดให้ลูกค้าที่ร้านของคุณได้อย่างแน่นอนล้านเปอร์เซ็นต์
สำหรับศัพท์เฉพาะของเมนูกาแฟที่ผู้คนนิยมดื่มมีทั้งหมด 6 เมนูด้วยกัน ซึ่งในแต่ละเมนูจะมีความพิเศษและที่มาที่แตกต่างกันไป โดยมีรายละเอียด ดังนี้
1.เอสเปรสโซ (อิตาลี : Espresso)
คือ กาแฟที่มีรสแก่และเข้ม วิธีการชงโดยใช้แรงอัดไอน้ำหรือน้ำร้อนผ่านเมล็ดกาแฟคั่วที่บดละเอียด ที่มาของชื่อ เอสเปรสโซ มาจากคำภาษาอิตาลี “Espresso” แปลว่า เร่งด่วน
โดย เอสเปรสโซ เป็นกาแฟที่นิยมมากที่สุดในแถบประเทศยุโรปตอนใต้ โดยเฉพาะประเทศอิตาลี การสั่งกาแฟ “Caffe” ในร้านโดยทั่วไปก็คือสั่ง เอสเปรสโซ ด้วยวิธีการชงแบบใช้แรงอัด ทำให้เอสเปรสโซมีรสชาติกาแฟซึ่งเข้มข้นและหนักแน่น ต่างจากกาแฟทั่วไป ซึ่งชงแบบผ่านน้ำหยด
และเพราะรสชาติเข้มข้นและหนักแน่นอันเป็นเอกลักษณ์นี้เอง ทำให้คอกาแฟดื่มเอสเปรสโซโดยไม่ปรุงด้วยน้ำตาลหรือนม และมักจะเสิร์ฟเป็นชอต (แก้วแบบจอก) เพื่อให้ปริมาณไม่มากจนเกินไป (ประมาณ 1-2 ออนซ์ หรือ 30-60 มิลลิลิตร แตกต่างตาม พฤติกรรมการดื่ม ของแต่ละประเทศ)
การสั่ง เอสเปรสโซ ตามร้านกาแฟทั่วไป มักสั่งตามปริมาณเป็น “ซิงเกิล” หรือ “ดับเบิ้ล” (ชอตเดียว หรือ สองชอต) โดย เอสเปรสโซ มีความไวสูงในการทำปฏิกิริยากับออกซิเจน เพื่อไม่ให้เสียรสชาติจึงควรดื่มตอนชงเสร็จใหม่
2.อเมริกาโน หรือ คาเฟ่ อเมริกาโน (Café Americano)
คือ เครื่องดื่มกาแฟชนิดหนึ่ง ซึ่งมีวิธีการชงโดยเติมน้ำร้อนผสมลงไปในเอสเพรสโซ ซึ่งการเจือจางเอสเพรสโซ ซึ่งเป็นกาแฟเข้มข้นด้วยน้ำร้อน ทำให้อเมริกาโนมีความแก่พอๆ กับกาแฟธรรมดา แต่มีกลิ่นและรสชาติที่เข้มอันมาจากเอสเพรสโซ
อเมริกาโน เหมาะสำหรับผู้ที่ชื่นชอบกาแฟดำ แต่ไม่แก่และหนัก ถึงขั้นเอสเพรสโซ ซึ่งคอกาแฟส่วนใหญ่นิยมดื่ม อเมริกาโน โดยไม่ปรุงด้วยนมหรือน้ำตาล เพื่อดื่มด่ำกับรสชาติกาแฟของอเมริกาโน ซึ่งแตกต่างจากกาแฟธรรมดา
3.คาปูชิโน (อิตาลี : Cappuccino)
เป็นหนึ่งในเครื่องดื่มประเภทกาแฟซึ่งมีต้นกำเนิดมาจากประเทศอิตาลี คาปูชิโนมีส่วนประกอบหลักคือ เอสเปรสโซ และ นม คำว่า Cappuccino เป็นภาษาอิตาเลียน ออกเสียงให้ถูกต้องว่า “กัปปุชชิโน่”
การชงคาปูชิโน โดยส่วนใหญ่ มักมีอัตราส่วนของเอสเปรสโซ 1/3 ส่วน ผสมกับนมสตีม (นมร้อนผ่านไอน้ำ) 1/3 ส่วน และนมตีเป็นโฟมละเอียด 1/3 ส่วนลอยอยู่ด้านบน นอกจากนั้นอาจโรยหน้าด้วยผงซินนามอนหรือ ผงโกโก้เล็กน้อยตามความชอบ
ส่วนผสมของ คาปูชิโน ต่างจากของ ลาเต้ มาเกียโต้ (Latte Macchiato) ซึ่งประกอบไปด้วยนมเป็นส่วนใหญ่และนมตีโฟมเพียงเล็กน้อย ในประเทศอิตาลี ผู้คนมักดื่มคาปูชิโนเป็นอาหารเช้าโดยเฉพาะ โดยอาจมีขนมปังแผ่นหรือคุกกี้ประกอบ
ทั้งนี้ อาจเป็นเพราะว่า วิถีชีวิตของชาวอิตาลีมักไม่ค่อยรับประทานอาหารเช้าแบบเป็นกิจลักษณะ คาปูชิโน และขนมปังเบาๆ จึงเหมาะเป็นอาหารรองท้องสำหรับยามเช้า และด้วยเหตุนี้ทำให้ไม่ดื่ม คาปูชิโนใน ช่วงอื่นของวัน แต่สำหรับต่างประเทศรวมถึงประเทศไทย การดื่มคาปูชิโน ดื่มได้ทุกเวลาโดยไม่ถือว่าเป็นเรื่องแปลก
4.ลาเต้ (อิตาลี : Latte)
เป็นภาษาอิตาลี แปลว่า นม ส่วนในประเทศอื่น จะหมายถึง กาแฟลาเต้ หรือเครื่องดื่มกาแฟที่เตรียมด้วยนมร้อน โดยการเทเอสเปรสโซ 1/3 ส่วน และนมร้อนอีก 2/3 ส่วน ลงในถ้วยพร้อมๆ กัน และจะหยอดโฟมนมหนาประมาณ 1 ซม. ทับข้างบน
ในประเทศอิตาลี กาแฟลาเต้ รู้จักกันในชื่อของ “Caffè e latte” ซึ่งหมายถึง กาแฟกับนม ซึ่งใกล้เคียงกับในภาษาฝรั่งเศส คำว่า “café au lait”
กาแฟลาเต้ เริ่มเป็นที่นิยมนอกประเทศอิตาลีในช่วงต้นทศวรรษที่ 1980 ในการชงกาแฟลาเต้ บาริสต้า (หรือผู้ชงกาแฟที่ชำนาญงาน) จะใช้วิธีขยับข้อมือเล็กน้อยขณะที่รินนมและโฟมนมลงบนกาแฟ ทำให้เกิดลวดลายต่าง ๆ เรียกว่า ลาเต้อาร์ต (latte art) หรือศิลปะฟองนมในถ้วยกาแฟ
5.Mocha
คือ เป็นเครื่องดื่มที่คล้าย Latte คือ มี Espresso1/3 ส่วน และ Steamed Milk(นมร้อน) 2/3 ส่วน แต่แตกต่างกันตรงที่ มอคค่า จะมีส่วนผสมของ Chocolate ด้วย โดยมักจะใส่ในรูปของ Syrup
6.Caramel Macchiato
คือ กาแฟที่รสชาติคล้ายๆ Latte แต่แตกต่างกันตรงที่ Caramel Macchiato จะเพิ่มส่วนผสมของ Syrup Vanilla ด้านล่างแก้ว ตามด้วยนมสดร้อนตรงกลาง ปิดหน้าด้วยโฟมนมหนานุ่มเล็กน้อย ต่อด้วยการเทชอตเอสเปรสโซลงตรงกลางแก้ว จากด้านบนของโฟมนม ท้ายสุดก็ราดด้วยน้ำเชื่อมคาราเมล
